Günümüzde, sağlık hizmetlerinin sunumunda güvenlik ve etkinlik büyük önem taşımaktadır. Bu bağlamda, biyometrik verilerle kimlik doğrulama yöntemleri, kişisel verilerin korunması ve hizmetlerin kalitesinin artırılması açısından kritik bir rol oynamaktadır. Türkiye'de, Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından geliştirilen Elektronik Kimlik Doğrulama Sistemi (EKDS), bu ihtiyacı karşılamak üzere tasarlanmıştır. Bu makalede, Türkiye Cumhuriyeti Kimlik Kartı ile Elektronik Kimlik Doğrulama Sisteminin sağlık hizmetlerinde uygulanması ve bu uygulamanın yasal dayanakları ele alınacaktır.
**Yasal Dayanaklar ve Mevzuat**
Türkiye'de biyometrik kimlik doğrulama, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'nun 67’nci maddesi ve 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu'nun 6’ncı maddesi gibi çeşitli yasal düzenlemelere dayanmaktadır. Bu düzenlemeler, kamu sağlığının korunması, tıbbi teşhis ve tedavi hizmetlerinin yürütülmesi gibi amaçlarla biyometrik verilerin işlenmesini mümkün kılmaktadır. Ayrıca, 22/10/2020 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Türkiye Cumhuriyeti Kimlik Kartı Elektronik Kimlik Doğrulama Sistemi Yönetmeliği ile kimlik kartının kimlik doğrulama amacıyla kullanılabileceği hüküm altına alınmıştır.
**Elektronik Kimlik Doğrulama Sisteminin Uygulanması**
Elektronik Kimlik Doğrulama Sistemi, Türkiye Cumhuriyeti Kimlik Kartı (TCKK) sahibi kişilerin, özel sağlık hizmet sunucularına başvuruları sırasında kimlik doğrulama işlemlerini güvenli bir şekilde gerçekleştirmeyi amaçlamaktadır. Bu sistem, üç farklı yöntem ile kimlik doğrulama imkanı sunar:
1. **Parmak İzi ile Kimlik Doğrulama:** Bu yöntem, kimlik doğrulamanın esas yöntemi olarak kabul edilmiştir. Kart erişim cihazı (KEC) aracılığıyla kişinin parmak izi alınarak kimlik doğrulaması yapılır.
2. **PIN Kodu ile Kimlik Doğrulama:** Parmak izi doğrulaması yapılamadığı durumlarda, TCKK PIN kodu girilerek kimlik doğrulama işlemi gerçekleştirilir. Bu PIN kodu, vatandaşlar tarafından e-Devlet üzerinden öğrenilebilir.
3. **Fotoğraf ile Kimlik Doğrulama:** Parmak izi ve PIN kodu ile kimlik doğrulaması yapılamayan durumlarda, KEC üzerinde kişinin TCKK fotoğrafı ile kimlik doğrulaması yapılabilir.
**İstisna Durumları**
EKDS’nin uygulanmasında bazı istisna ve özel haller de tanımlanmıştır. Örneğin, 75 yaş ve üzeri kişiler, serebral palsi gibi biyometrik verilerin alınmasının mümkün olmadığı tıbbi durumlara sahip bireyler ve yeni doğan bebekler (0-30 gün) EKDS’den muaf tutulur. Ayrıca, organ ve doku nakli gibi durumlar da bu muafiyetler kapsamında değerlendirilir.
**Sonuç**
Türkiye Cumhuriyeti Kimlik Kartı ile Elektronik Kimlik Doğrulama Sistemi, sağlık hizmetlerinde kimlik doğrulama süreçlerini daha güvenli ve etkin hale getirmek amacıyla geliştirilmiştir. Bu sistemin uygulanması, hem hasta güvenliğini artıracak hem de sağlık hizmetlerinin daha verimli sunulmasını sağlayacaktır. Ancak, sistemin etkin bir şekilde uygulanabilmesi için sağlık çalışanlarının ve vatandaşların bu konuda bilinçlendirilmesi ve gerekli teknik alt yapının sağlanması büyük önem taşımaktadır.
